Dưới
đây là năm căn bệnh của lứa tuổi từ 50 trở lên thông thường hay bị chẩn đoán
sai hoặc bị bỏ qua
1. Bệnh nhiểm trùng đường tiểu (Urinary tract infection- UTI)
Một số dấu hiệu
thông thường nhất của bệnh Alzheimer và của những dạng khác của sa sút trí
tuệ(dementia)--như lẫn (confusion), lo lắng bồn chồn (agitation) và tách rời
xã hội (withdrawal)--cũng có thể xuất hiện ở những người cao tuổi bị nhiễm trùng đường tiểu UTI
. Hơn nữa, UTI có thể làm trầm trọng thêm những triệu chứng như lẫn
(confusion) và cáu gắt (irratibility) của những người đã bị sa sút trí tuệ
Ngoài ra, cũng
như đối với các nhóm tuổi khác, phụ nữ có nhiều khả năng bị UTI hơn đàn ông (
phần lớn là vì phụ nữ có niệu đạo ngắn hơn nên các vi khuẩn dễ lọt vào bàng
quang hơn). Tuy nhiên, các dấu hiệu
tương tự như của sa sút trí tuệ nói trên đây có xu hướng xuất hiện đột ngột ở
những người bị UTI trong khi với sa sút trí tuệ chúng chỉ xuất hiện dần dần.
2. Bệnh mê sảng (Delirium)
Mê sảng thông
thường cũng bị lầm với sa sút trí tuệ (dementia). Khác với sa sút trí tuệ, mê
sảng thường được gây ra bởi một số bệnh hoặc điều kiện sức khỏe mà bạn có thể
đã có sẵn ; nói chúng các nhà khoa học đều đồng ý là sư gián đoạn hoặc tắc
nghẽn tín hiệu não có nhiều khả năng nhất dẫn đến sa sút trí tuệ.
Một số thuốc
nhất định -- như benzodiazepine và những thuốc chống trầm cảm đả có từ
lâu--có thể gia tăng lẫn (confusion) và giảm nhận thức (cognition). Các rối loạn
hormon, các thiếu hụt dinh dưởng, thiếu máu, các nhiễm khuẩn, nghiện rượu và
thậm chí vữa xơ động mạch (atherosclerosis) chỉ là một vài thí dụ về những
điều kiện cơ bản (underlying conditions) có thể làm thay đổi tình trạng tâm
thần của con người.
3. Bệnh run rẩy nhẹ (Essential tremor- ET)
Ngoài bệnh Parkinson có nhiều nguyên nhân khác nữa dẫn đến run rẩy. Mức
potassium cao và thâm chí một số nhất định thuốc men--chẳng hạn như một vài
thuốc đã có từ lâu và nguyên thủy đã được dùng để trị bệnh tâm thân phân liệt
(schizophrenia) như haloperidol (Haldol) hay chlorpromazine (Thorzine)-- có
thể gây run rẩy và được biết là có những tác dụng phụ "giống như của bệnh
Parkinson"
Bệnh run rẩy nhẹ (essential tremor) cũng thông thường xẩy ra cho những
người trên 50 tuổi. Một số dấu hiệu của bệnh run rẩy nhẹ thường giống như triệu
chứng cũa bệnh Parkinson, nhưng bệnh run rẩy nhẹ bình thường ảnh hưởng tới cả
hai bên cơ thể và cùng những thành phần cơ thể vào cùng một lúc (chẵng hạn
như cùng môt lúc cả hai tay hoặc cả
hai chân). Trái lại bệnh Parkinson ở giai đoạn sớm
thường khởi phát ở một bên cơ thể rồi sau đó mới lan sang phía bên kia cơ thể
Ngoài ra, nhiều người bị bệnh run rẩy nhẹ (essential tremor) có tiểu sử
y lý gia đình bị bệnh này. Ngoài ra bệnh run rẩy nhẹ thường bắt đầu xẩy ra
cho những người ở tuổi trung niên, trong khi bệnh Parkinson có xu hướng tấn
công những người 55 tuổi hay hơn.
Theo Mayo Clinic, bệnh run rẩy nhẹ (essential tremor) thông thường
không nguy hiểm nhưng với thời gian có thễ trở thành tệ hại hơn
4. Cơ thể mất nước (Dehydration)
Sự mất nước có
thể được khắc phục dễ dàng, nhưng nếu không được chữa chạy thì có thễ gây chết
ngưới. Tình trạng mất nước thông thường xẩy ra dù là bạn sinh sống ở nhà hay
ở trung tâm chăm sóc dài hạn.
Khi chúng ta già đi, phần não bộ báo cho chúng
ta biết khi nào khát nước không còn gởi tín hiệu đều đăn như trước nữa, làm
cho chúng ta ít có khả năng biết khi nào khát nước hoặc khi nào bị mất nước.
Ngoài
khát nước, những dấu hiệu sớm báo cơ thể bị mất nước là da bi khô và không
mót đi tiểu trong một thời gian lâu dài
Tình
trạng mất nước có thể làm cho những điều kiện sức khỏe khác tồi tệ hơn hoặc dẫn
đến những bệnh tật khác, Trong những trường hợp nghiêm trọng, mất nước có thễ
làm hạ giảm huyết áp, thở dồn dập và mắt trũng xuống. Như các bệnh UTI và sa
sút trí tuệ, những người bị mất nước trầm trọng có thể có vẻ như bị lẫn
(confused) và cáu gắt (irritable), nhưng thực ra họ bị mất tỉnh táo
(delirious) vỉ thiếu nước
5. Bệnh rối loạn bộ cơ- xương ( Fibromyalgia)
Thống kê cho
thấy gần 50 phần trăm người ở tuổi 65 hay hơn đã được chẩn đoán bị một dạng
nào đó của viêm khớp (athritis). Nhưng
không may là nhiều triệu chứng cũa viêm đa khớp dạng thấp (rheumatoid arthritis)
lại tượng tự như các triệu chứng của bệnh fibromyalgia và bệnh lupus. Các
bệnh này thường ảnh hưởng lên cùng nhiều khớp một cách tương tư gây nên đau đớn,cứng
khớp và nhức nhối. Tuy nhiên, mặc dầu bị khó chịu nơi khớp xương, nhưng các
người bị fibromyalgia bình thường không có bị xưng như những người bị viêm đa
khớp dạng thấp và bệnh fibromyalgia bình thưởng không ảnh hưởng lên cùng các
khớp xương ở tay như viêm đa khớp dạng thấp.
Vỉ sự tượng tư giửa cac triệu
chứng nên bác sĩ sẽ phải cho làm thử nghiệm để định rõ căn bệnh
Tóm lại: Đôi khi chúng ta bỏ lỡ các dấu
hiệu cảnh báo của cơ thể cho biết có gì không ổn. Bạn hãy cố lắng nghe cơ thể
mình, quan sát kỹ những thay đổi bất bình thường trên cơ thể. Bạn đừng bao
giờ ngại ngùng khi cần phải gặp bác sĩ và đừng bao giờ ngần ngại theo dõi nếu
các triệu chứng của bạn không cải thiện sau một thời gian hợp lý hoặc nếu có
điều gì bạn thấy vẩn còn chưa ổn..”
|